ΤΑΞΙΔΙΑΡΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ — Ελένη Δεληδημητρίου Τσακμάκη
Ο παππούς, η γιαγιά και τα τέσσερα εγγόνια τους ταξιδεύουν με το αυτοκίνητο από το Μόναχο της Γερμανίας με προορισμό την Ελλάδα, για να γνωρίσουν τα παιδιά την πατρίδα τους.
Η ομορφιά της διαδρομής, λόγω της εναλλαγής των εικόνων, ανεπανάληπτη! Μόναχο — Αυστρία — Ιταλικές Αλπεις — Βενετία — Ηγουμενίτσα — Μακεδονία!…
Συνεχίζουν το ταξίδι τους στην υπόλοιπη Ελλάδα: στον Όλυμπο, στα Τέμπη, στα Καμένα Βούρλα, στην Εύβοια… Φτάνουν στην Αθήνα. Επισκέπτονται την Ακρόπολη, την Πλάκα, το Μοναστηράκι, τον Λυκαβηττό… και φυσικά τα Μουσεία. Ο παππούς μιλάει στα παιδιά με ενθουσιασμό για τον αρχαιολογικό μας πλούτο…[…]
ISBN: 960‑8330-82–3 Εκδότης: Δρόμων
Πληροφορίες για τα βιβλία:
Eleni Tsakmaki
Michael-Huber-Weg 26
81667 München
Tel: 089–62423020 Handy: 0174–5708133
E‑mail: eleni.tsakmaki@web.de
Η Ελένη Δεληδημητρίου Τσακμάκη γεννήθηκε στο Ζαγκλιβέρι Θεσσαλονίκης. Μεγάλωσε στην Κατερίνη στα χρόνια του παγκοσμίου πολέμου. Παντρεύτηκε σε ηλικία δεκαεπά ετών και απόκτησε δυο κόρες κι ένα γιο. Οι οικονομικές δυσκολίες την αναγκάσαν να φύγει μαζι με τον άνδρα της το 1961 για τη Γερμανία. Συνταξιούχος σήμερα κι μόνιμος κάτοικος του Μονάχου έζησε και ζει μια πορεία που την μοίραζει ανάμεσα σε δυο πατρίδες.
Την αγάπη της για το γράψιμο την ανακαλύψε σε ηλίκια πενήντα τεσσάρων ετών, όταν πια είχε ξεφύγει από την αγωνιώδη αναζήτηση πόρων επιβιώσης και των πολλών οικογενεικών υποχρεώσεων.
Το 1993 εκδίδει το πρώτο βιογραφικό της βιβλίο «Η ΠΑΝΙΝΗ ΚΟΥΚΛΑ» όπου εξιστορεί τα παιδικά της χρόνια και μέσα από τις σελίδες φαίνεται και η συνολική πορεία του τόπου που μεγάλωσε των συνθηκών που επικρατούσαν την εποχή από το 1942 μέχρι το 1961.
Οι αναμνήσεις, τα συναισθήματα και οι επιθυμίες της Ελένης καταγράφονται σε μια γλώσσα σαφή και ανεπιτήδευτη, με διαύγεια εκπληκτική, που καθιστά το έργο του πρώτου αυτού βιβλίου άμεσο και κατανοητό στον αναγνώστη.
Το δεύτερο βιβλίο της Ελένης έχει τίτλο «Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΑΡΘΗΚΕ» εκδίδετε το 1994 και περιγράφει την ζωή της σαν μετανάστρια στην Γερμανία. Μέσα από την πορεία της αντανακλά και την πορεία όλων των Ελλήνων μεταναστών που μοιράστηκαν όλοι τις ίδιες δυσκολίες προσαρμογής, τα ίδια προβλήμητα εργασίας και επικοινωνίας αλλά και τον ίδιο καημό, τον γυρισμό στην πατρίδα που άφησαν αναγκαστικά. Πρόκειται για ντοκουμέντο μιας ζωής σκληρής, μιλά για ανθρώπους ταλαιπωρημένους που κατάφεραν να σταυούν όρθιοι στη ζωή και να επιβιώσουν σε ενα περιβάλλον ξένο.
Στη συνολική προσπάθεια της Ελένη Δεληδημητρίου Τσακμάκη να μοιραστεί μαζί μας τις εμπειρίες της, συγκαταλέγεται και η συγγραφή μιας θεατρικής κωμωδίας με τίτλο
«ΚΟΜΙΚΟΤΡΑΓΙΚΕΣ ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ», η οποία παίχτηκε με εξαιρετική επιτυχία, σταδιακά επί δώδεκα συνεχή χρόνια, σε πολλές μεγάλες πόλεις της Γερμανίας και τη γερμανική τηλεόραση. Το θεατρικό αυτό έργο βραβεύτηκε το 1995 από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών στην Αθήνα και το 2004 από το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Μαθητικού Θεάτρου στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης στο Ρέθυμνο.
Συνέχισε με μια νουβέλα «ΑΡΗΣ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΤΟΥ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗ» στο οποίο φαίνετε καθαρά πως τα παιδιά αποτελούσαν για τους γονείς μεταναστές ένα είδος αποσκευής το οποίο καλούνταν να μεταφέρουν συνεχώς, ανάλογα με τις συνθήκες ζωής και εργασίας τους.
Το βιβλίο με τίτλο «ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΡΙΖΩΣΑΝ» εκδίδετε το 2001 από τις εκδόσεις University studio press,είναι μια ανθολόγηση βιωμάτων και εμπειριών, μια κατάθεση ψυχής των ελλήνων μεταναστών για τα δύσκολα μονοπάτια που διάβηκαν στην ξενιτιά, είναι η ίδια η ζωή τους με τους επίμονους αγώνες και την ατελείωτη αγωνία να σταθούν και να ριζώσουν στον ξένο τόπο. Επίσης είναι εμπλουτισμένο με φωτογραφικό υλικό και χαρτιά ντοκουμέντα και το καθιστά σαν ένα ιστορικό ντοκουμέντο μιας εποχής τοθ 50, 60 που έφευγαν μπουλούκια οι Έλληνες να βρουν την τύχη τους με μόνο εφόδιο τα νιάτα τους και τα γερά μπράτσα. Για τι βιβλίο αυτό η συγγρφέας βραβεύτηκε από την πόλη του Μονάχου. Συνέχισε την συγραφή της με άλλα δύο θεατρικά «ΜΙΑ ΜΕΛΩΔΙΑ ΣΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ» και «ΠΟΡΕΙΑ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΣΤΑ ΞΕΝΑ» τα οποια θα παιχτούν προσεχώς.
Το βιβλίο «ΜΑΝΑ ΝΑ ΞΑΝΑΡΘΕΙΣ» είναι ένα παιδικό κοινωνικό μυθιστόρημα, εκδόθηκε το 2005 από τις εκδόσεις «Δρόμων» και είναι βασισμένο στη ζωή των παιδιών, των ελλήνων μεταναστών Γερμανίας.Τρεις αδερφούλες μένουν στο χωριό με τον παππού και την γιαγιά ενώ οι γονείς τους φεύγουν εργάτες στη Γερμανία. Μεγαλώνοντας τα παιδιά πηγαίνουν κι αυτά κοντά στους γονείς τους και ετσι ζούνε κι αυτά ανάμεσα σε δυο Πατρίδες και δυο κουλτούρες.
Το βιβλίο «ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ ΜΕ ΤΟΝ ΗΝΙΟΧΟ» ειναι ένα διδακτικό, εκπαιδευτικό παιδικό μυθιστόρημα, εκδόθηκε το 2005 από τις εκδόσεις »Δρόμων» διαδραματίζετε μέσα στον Ιερό χώρο των Δελφών και συγκρίνετε ο αρχαιός πολιτισμός με το σημερινό.
Ο Νίκος μένει έκθαμβος μπροστά στα εκφραστικά μάτια τοθ Ηνίοχου.
Ονειρεύεται ότι περπατάει δίπλα στον Ηνίοχο, βλέπει δάφορα, μαθαίνει πολλά και τον συναρπάζει η ιστορία των προγόνων του.
Το καινούργιο βιβλίο «ΤΑΞΙΔΙΑΡΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ», τα παιδιά ταξιδεύουν, διασκεδάζουν και πάραλληλα γνωρίζουν την πατρίδα τοθς, θαυμάζουν τα αξιοθέατα, χαίρονται και απολαμβάνοθν τη θάλασσα, το ψαρέμα, την ελληνική αγάπη και φιλία. Φεύγουν με τις ωραιότερες εντυπώσεις και αναμνήσεις. Ένιωσαν βαθιά, ότι οι ρίζες τους είναι ελληνικές.…
Επίσης πήρε μέρος σε αρκετές ανθολογίες με διάφορα διηγήματα.
******
Η ΠΑΝΙΝΗ ΚΟΥΚΛΑ
Απόσπασμα από το βιβλίο:
Κάτω από το μουντό ουρανό του Μοναχού έζησα και ζω ακόμη εδώ και 33 χρόνια.
Τα παιδιά μου μεγάλωσαν, φύγανε από το σπίτι. Ξεπετάχτηκαν και τα εγγόνια μου, που τα βοήθησα όσο με χρειάζονταν.
Τώρα έχω πιο πολύ χρόνο για τον εαυτό μου.
Όμως, με πλακώνουν τα τέσσερα ντουβάρια του σπιτιού μου.
Η πολλή ησυχία με πειράζει, δεν την αντέχω.
Κάποτε ζητούσα λίγη ησυχία, λίγη ξεκούραση και δεν την έβρισκα, από τις πολλές ευθύνες των παιδιών και τις φωνές τους.
Τώρα που τα καταφέρα, μου φαίνεται η ζωή μου άδεια, θέλω να μιλήσω κάπου, να τα πω, να ξεθυμάνω.
Παίρνω μολύβι και χαρτί κι αρχίζω να σημειώνω ό,τι θυμάμαι από τη ζωή μου. Είναι ο μόνος τρόπος να περνώ τις ανιαρές μέρες μου στο μακρίνο Μόναχο, που ήρθα πριν από πολλά χρόνια, κοπέλα ακόμη, με πολλά όνειρα.
“Θα γυρίσουμε γρήγορα”, είπα σε όλους . “Το πολύ δύο χρόνια, μέχρι να χτίσουμε ένα δικό μας σπίτι. Να μου προσέχετε τα παιδιά μου, τίποτα άλλο και να μου γράφετε συχνά”.
Τα δύο χρόνια γίνανε τριάντα τρία και ποιός ξέρει πόσα ακόμα θα περάσουν ώσπου να κλείσω τα μάτια μου.
Τώρα κατάλαβα ότι τότε που υπέγραφα το “κοντράτο” για ένα χρόνο στη Γερμανία, το είχα υπογράψει για μια ζωή.
Ήρθανε τα πράγματα έτσι που δέθηκα πολύ και δεν μπορώ να λύσω τα δεσμά μου και να φύγω, να ξεκολλήσω επιτελούς, να γυρίσω στο σπίτι μου, που τόσα χρόνια ετοίμαζα με αγάπη. “Να, αυτό για την Ελλάδα, για το σπίτι μου και εκείνο”, έτσι τα συγκέντρωσα.
******
Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΑΡΘΗΚE ΠΟΤΕ
Απόσπασμα από το βιβλίο:
Πήρα τον γιο και μου πήγαμε στην Πτολεμαίδα. Εκεί με περίμενε η κόρη μου που ήταν τώρα έξη χρονών και ρωτούσε κάθε μέρα πότε θα πάω. Όταν έφτασα, μεσημέρι, αρμαθιάζανε όλοι καπνό, μαζί και η κόρη μου.
“Η μαμά μου ” είπε μόνο και έμεινε στη θέση της. Έτρεξα και την πήρα στην αγκαλιά μου και κλάψαμε και οι δύο από χαρά. Έπιασε από το χεράκι τον αδερφό της και τον πήγε πίσω στην αυλή για να του δείξει τα ζώα. Την πήρα μαζί μου στη Θεσσαλονίκη για να την έχω κοντά μου όλο το μήνα της άδειάς μου.
Έψαχνα για σπίτι και ο καιρός ήταν λίγος. Βρήκα τελικά ένα ρετιρέ σε μια πολυκατοικία, έδωσα τα χρήματα που μαζέψαμε για προκαταβολή και τα υπόλοιπα γίνανε γραμμάτια για ενάμιση χρόνο.
“Μαμά, τώρα που αγόρασες το σπίτι, δε θα πας άλλο στη Γερμανία; με ρωτούσε η κόρη μου.
“Ναι, κορίτσι μου. Θα ξαναπάω για άλλα δύο χρόνια να το ξεχρεώσουμε και θα έρθουμε. ”
“Εμένα δεν μπορείς να με πάρεις μαζί σου; ”
******
Eleni Delidimitriou- Tsakmaki
Geboren 1938 in Zagliveri bei Thessaloniki, verbringt Eleni Delidimitriou- Tsakmaki ihre Kindheit in Katerini, in den Jahren des zweiten Weltkriegs. Mit 17 Jahren heiratet sie und bekommt zwei Töchter und einen Sohn.
1961 emigriert sie zusammen mit ihren Mann nach Deutschland. Ihre Leben gestaltet sich von Anfang an in den beiden Ländern, die zusammen ihre Heimat bilden; heute lebt sie als Rentnerin hauptsächlich in München.
Mit 54 Jahren entdeckt sie ihre Vorliebe für das Schreiben — ein Zeitpunkt an dem ihr Alltag nicht mehr so stark von finanziellen Sorgen und der Familie dominiert wird.
Erschienen in deutsch und in griechisch:
Die Stoffpuppe — Romiosini Verlag Köln 1993
«Η ΠΑΝΙΝΗ ΚΟΥΚΛΑ»
Autobiografische Erzählungen über die Kindheit der Autorin in der schweren Zeit nach dem 2. Weltkrieg in Griechenland.
Die ewige Suche nach der Heimat
«Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΑΡΘΗΚΕ»
Anhang der autobiografischen Erlebnisse der Autorin wird der Alltag als Gastarbeiter in Deutschland lebendig.
Tragikomische Szenen aus dem Leben der Migranten
«ΚΟΜΙΚΟΤΡΑΓΙΚΕΣ ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ»
Theaterstück mit 5 verschiedenen Szenen aus dem Alltag einer Gastarbeiterfamilie.
LEBENSWEGE «ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΡΙΖΩΣΑΝ»
Zeugnisse griechischer Einwanderer in Deutschland von Anfang der 60er Jahre bis heute.
ELENI Textausschnitt „..Mein Leben gleich einem Fluss, der in Kampf ums tägliche Überleben in der Fremde vorbei floss mit dem Traum von der Rückkehr in die Heimat — nach Griechenland. Dorthin, wo meine Wurzeln waren, meine Verwandten, meine Freunde. Mit dem Herzen immer zweigeteilt und mit einem Koffer in der Hand, habe ich auf diese Weise durch 40 Jahre hinweg mein Leben verbracht. Ein Leben zwischen zwei Heimaten und mit schmerzhaften Trennungen…“
VASSO CH. Textausschnitt “Wir waren nur fünf Jahre in Deutschland von 1971 bis 76. An Deutschland erinnern wir uns heute als das Land, das uns die Möglichkeit gab zu arbeiten, sonst an nichts anderes. Wir wollten nicht länger bleiben, weil wir unsere neunjährige Tochter bei meiner Mutter zurückgelassen hatten, inzwischen war sie vierzehn und wir mussten uns entscheiden, ob wir sie zu uns holen oder zurückkehren sollten. Wir zogen es vor zu gehen.”
STELLA T. Textausschnitt „Ich arbeitete 15 Jahre Akkord, den “langsamen Tod”, wie ein Sprichwort sagt, weil Akkordarbeit meiner Meinung nach tatsächlich so etwas wie ein langsamer Tod ist. …“ „…Meine Schwiegertochter ist Deutsche, wir leben in einem haus außerhalb Thessalonikis und ich liebe sie mehr als ich es sonst getan hätte, weil ich weiß, was es heißt, fern von der Heimat zu leben und keine Verwandten und Freude zu haben.…“
EFTICHIA Z. Textausschnitt “Ich bin in München geboren… … Ich wuchs also in einer zweisprachigen Umgebung auf, in der meine Gruppenzugehörigkeit ziemlich klar war: Ich gehörte zu den griechischen Emigranten Deutschlands. Für die Deutschen war ich das Kind der griechischen Gastarbeiter, für die Griechen war ich die fremde Deutsche. Ich saß je nach Lage zwischen zwei sich bekämpfenden Fronten…”
SOFIA P. Textausschnitt ” …Man hat mich vermittelt. Innerhalb von drei Tagen war alles geregelt. Wir lernten uns am Mittwoch kennen und am Sonntag heirateten wir und nach vier Tagen ging er wieder nach Deutschland…”
FOTINI M. Textausschnitt “Einer der schönsten Momente, die ich in Deutschland verbrachte, war meine Zeit in der Theatergruppe. Ich werde immer die schönen Reisen, die wir gemacht haben, in Erinnerung behalten. Wir haben dadurch viele schöne deutsche Städte kennen gelernt und unvergessliche Stunden auf der Bühne erlebt.”
ELENI S. Textausschnitt “Ich würde gerne besser die Sprache beherrschen, aber am Anfang hatten wir kaum Kontakt mit den Deutschen und sprachen daher auch kaum Deutsch. Jetzt, in letzter Zeit, haben wir einige deutsche Freunde… Jetzt, wo ich ehr verstehe, was man mir sagt, gefallen sie mir viel mehr. Wenn man die Sprache nicht spricht und die Leute nicht versteht, glaubt man, sie seien nicht freundlich und höflich. Jetzt habe ich meine Meinung geändert.”