Γενοκτονία και αποζημιώσεις

http://malkidis.info/gr/
ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΔΟΘΗΚΑΝ ΤΕΛΙΚΑ ΣΤΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥΣ
Η πραγματική αξία της απρόσμενης κληρονομιάς από τα ασφαλιστήρια της
New York Life
Από 800 μέχρι 5000 δολάρια μοιράστηκαν μετά από αγωνιώδη αναμονή 18 μηνών.
Της Εύας Λαδιά
ΟΙ ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ

Κάπου ενοχλεί ο τόσος θόρυβος που δόθηκε στην “απρόσμενη” κληρονομιά απογόνων Μικρασιατών, Κωνσταντινουπολιτών, Θρακών και Ποντίων που είχαν ασφαλιστεί στην New York Life
Τα χρήματα που τους αναλογούν είναι από 800 έως 5000 δολάρια στην καλύτερη περίπτωση. Δηλαδή 600- 3800 ευρώ, ποσόν που νοείται ότι μοιράζεται ανάλογα με τοναριθμό των δικαιούχων. Σήμερα, 2.850 Ελληνες δικαιούχοι άρχισαν να
λαμβάνουν την επιταγή που περίμεναν τόσους μήνες. Η ασφαλιστική
εταιρία έδειξε όντως εντιμότητα πρωτοφανή για τα δεδομένα της εποχής
και όπως είχε προαναγγείλει τήρησε με συνέπεια τη διαδικασία καταβολής
ασφαλίστρων που αντιστοιχούσαν σε 1031 συμβόλαια συνολικής αξίας 15
εκατομμυρίων δολαρίων. Κάποιοι σπεύδουν να δίνουν συνεντεύξεις ‚άλλοι καρπώνονται το πρωτοφανές επίτευγμα να δίδονται χρήματα από το “πουθενά” και επί της ουσίας, κουβέντα, ότι δηλαδή επιτέλους αναγνωρίζεται η γενοκτονία των Ελλήνων και αποδεικνύεται περίτρανα ότι για
κανένα λόγο η τραγωδία δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται” συνωστισμός”
Ηταν και μια ευκαιρία να φωτιστεί λίγο η ζωή αυτών των ανθρώπων που
το ενδεχόμενο της κληρονομιάς τους έφερε στην επικαιρότητα με τη
δημοσιοποίηση των ονομάτων τους.
Όπως δείχνουν όλα τα στοιχεία ήταν άνθρωποι εργατικοί, φιλοπρόοδοι,
πατριώτες, νοικοκύρηδες όπως συνηθίζει να λέει ο λαός.
Είχαν δημιουργήσει τεράστιες περιουσίες, όσο κι αν αυτό ακουγόταν
περίεργο και σε ορισμένες περιπτώσεις εξωπραγματικό. Κάποιοι θεωρούσαν
ότι οι μετέπειτα ρακένδυτοι που κυνηγούσαν το μεροκάματο
‚δημιουργούσαν μυθοπλασίες γύρω από το παρελθόν τους για να νοιώθουν
πως είναι κι αυτοί “κάτι” Κι όμως. Οι άνθρωποι που δούλευαν από ήλιο σε ήλιο, αν χρειαζόταν, κάποτε στην πατρίδα τους ήταν αφεντικά. Και μάλιστα ήταν πολλοί εκείνοι που έτρωγαν ψωμί στη δούλεψή τους.
Από τα έσοδά τους , ενίσχυαν με κίνδυνο της ζωής τους κάθε πατριωτική
κίνηση και η ελληνική σημαία υπήρχε σε κάθε σπίτι , καλά κρυμμένη ,
για να θυμίζει τα ιδεώδη της φυλής.
Είχαν μάθει να περνούν την άμπωτη και την παλίρροια του βίου τους με
αξιοπρέπεια. Και να είναι πάντα οπλισμένοι με υπομονή και δύναμη για
να ξεπερνούν τις δυσκολίες.
Εκεί που ζούσαν μέσα στη χλιδή , μια κίνηση, ένας διωγμός και
βρίσκονταν από τη μια στιγμή στην άλλη πρόσφυγες. Έκαναν το σταυρό
τους και προσπαθούσαν πάλι από την αρχή.
Οι περισσότεροι που ήρθαν στο μεγάλο διωγμό του 1922, είχαν δοκιμάσει
και μια και δυο φορές την τραγωδία του ξεριζωμού.
Γι΄αυτό και όταν ήρθαν στην Ελλάδα , μόλις πήραν μια ανάσα ‚προσπάθησαν
και πάλι να σταθούν στα πόδια τους. Κάποιοι στάθηκαν τυχεροί άλλοι
πέθαναν πάμπτωχοι. Ήξεραν βέβαια πως είχαν αφήσει πίσω κάποια
συμβόλαια που είχαν συνάψει σε ανύποπτο χρόνο με ασφαλιστικές
εταιρείες. Αλλά κανένας δεν έκανε λόγο γι΄ αυτά επειδή τα θεωρούσε χαμένη υπόθεση. Μέχρι που ήρθε η ανακοίνωση της αμερικανική εταιρεία New York Life, να
ξαφνιάσει τους απογόνους των ανθρώπων αυτών μετά από εκατό και πλέον
χρόνια.

ΜΙΑ ΑΝΕΛΠΙΣΤΗ ΛΙΣΤΑ

Ηταν ένα μεγάλο επίτευγμα του αρμενικής καταγωγής δικηγόρου Βαρτκές
Γεγκαγιάν, από τη Σπάρτη της Μικράς Ασίας, που τώρα ζει στις ΗΠΑ και που αναζήτησε αρχικά τη λίστα με τα ονόματα των Αρμενίων
ασφαλισμένων της New York Life. Μετά από δικαστικούς αγώνες άνοιξε τα
αρχεία της εταιρείας, που παραμένει εν λειτουργία, και βρήκε 2.300
Αρμένιους δικαιούχους αλλά και Έλληνες. Έτσι υποχρεώθηκε η New York
Life τον Σεπτέμβριο του 2008 να δημοσιοποιήσει λίστα με ονόματα 1.031
ασφαλισμένων ελλήνων, καλώντας τους δικαιούχους να καταθέσουν
δικαιολογητικά μέχρι τις 31 Μαρτίου 2009, για να λάβουν την αποζημίωσή
τους από ένα πρόγραμμα 15 εκ. δολαρίων.
Αξίζει να σταθούμε στο ιστορικό της υπόθεσης που είναι ασύγκριτα πιο
σημαντικό από το ύψος της απρόσμενης αυτής κληρονομιάς μέσα από κείμενα του Φάνη Μαλκίδη, μέλους της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών
για τη μελέτη των γενοκτονιών. Αναφέρει σχετικά:
” Κατά την ανάγνωση του βιβλίου του πρώην πρέσβη της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας Χένρυ Μοργκεντάου ο Αρμένιος δικηγόρος Βαρτκές
Γεγκιαγιάν, ανακάλυψε ότι ο
Ταλάτ πασά, ένας εκ των τριών της ηγετικής ομάδας των Νεότουρκων, είχε
αναφέρει στον Χένρυ Μοργκεντάου ότι θα προσπαθήσει να του καταβληθούν
οι αποζημιώσεις των Αρμενίων, Οθωμανών υπηκόων, θύματα της
γενοκτονίας. Ουσιαστικά, ο θύτης ζητούσε ακόμη και τα χρήματα του
θύματος. Υπάρχουν στοιχεία ότι ορισμένες ασφάλειες εξ αυτών τελικά
ελήφθησαν από τους θύτες και τελικά τις καρπώθηκαν τα χρήματα οι θύτες
και πρωτεργάτες της γενοκτονίας. Έχοντας αυτή την πληροφορία, ο
Αρμένιος δικηγόρος Βαρνές Γεγκαγιάν ξεκίνησε μία διαδικασία στις Ηνωμένες Πολιτείες πριν είκοσι περίπου χρόνια. Ο Αρμένιος δικηγόρος μετά από μακρόχρονη προσπάθεια ανακάλυψε σε δύο ασφαλιστικές εταιρείες ονόματα Αρμενίων και τελικά,
μέσω μιας διαδικασίας που ακολουθείται στις ΗΠΑ, των ομαδικών
περιπτώσεων, προσέφυγε στα δικαστήρια και δικαιώθηκε από τις δύο
ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες επιδίκασαν αποζημίωση ύψους 53
εκατομμυρίων δολαρίων. Ουσιαστικά δηλαδή αποζημίωσαν τους απογόνους
των θυμάτων της γενοκτονίας των Αρμενίων σε μία ξένη χώρα έχοντας όμως
ως τεκμήρια τις ασφάλειες ζωής που είχαν κατατεθεί στο δικαστήριο.

ΚΑΙ ΟΝΟΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΩΝ
Στις ασφαλιστικές εταιρείες που είχαν ασφαλίσει Αρμένιους υπήρχαν και
ονόματα. Ελλήνων που ζούσαν στις περιοχές της Θράκης, της Μικράς Ασίας
και του Πόντου. Κάποια στιγμή έγινε γνωστή και στην Ελλάδα η
ανακοίνωση του δικηγορικού γραφείου από τις Ηνωμένες Πολιτείες και
έτσι ξεκίνησε μία προσπάθεια ενημέρωσης και πληροφόρησης των πολιτών,
οι οποίοι έλκουν την καταγωγή τους από τις περιοχές του Πόντου, της
Θράκης, της Κωνσταντινούπολης, της Μικράς Ασίας. Μετά ξεκίνησε μία προσπάθεια προκειμένου να
βρεθούν τεκμήρια ύπαρξης ασφαλειών ζωής ή άλλων τύπων ασφαλειών οι
οποίες αφορούσαν Έλληνες που ζούσαν σε αυτές τις περιοχές.
Είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον, ότι περιοχές, όπως η Σμύρνη, η
Τραπεζούντα, η Αδριανούπολη, η Κωνσταντινούπολη δεν ήταν μόνο χώροι στους οποίους ζούσε ο
Ελληνισμός, αλλά και χώροι έντονης οικονομικής, πνευματικής, εμπορικής
δραστηριότητας και, συνεπώς, αυτοί οι άνθρωποι είχαν την οικονομική
άνεση και, αν θέλετε, και την πνευματική ανάπτυξη προκειμένου να
σκεφτούν το μέλλον τους. Επειδή θεώρησαν ότι σε εκείνη την ταραγμένη
περίοδο που ξεκίνησε περίπου το 1912 και κορυφώθηκε περίπου το 1923 ο
κίνδυνος για το μέλλον τους ήταν ακόμη μεγαλύτερος, θεώρησαν καλό να
προβούν σε τέτοιες κινήσεις.

ΜΙΑ ΦΩΤΕΙΝΗ ΜΟΡΦΗ ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑ
Ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο εξάλλου αφορά ένα πολύ σημαντικό άνθρωπο
που έζησε στη Σμύρνη. Είναι ο μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος, ο
οποίος σε μία επιστολή του έκανε γνωστό ότι είναι ασφαλισμένος σε
τρεις ασφαλιστικές εταιρείες, στη Βιέννη, στην Άγκυρα και στη Νέα
Υόρκη και ό,τι κι αν γίνει, προαισθανόμενος ίσως το τέλος του, τα ποσά
από τις αποζημιώσεις να δοθούν στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Αυτό
έχει μεγάλη σημασία και μάλιστα, αν βρεθεί έστω και ένας πρωτότυπος
τίτλος του ασφαλιστηρίου συμβολαίου του Μητροπολίτη Σμύρνης, θα έχει
ενδιαφέρον να δούμε και την επόμενη ημέρα αυτής της διαδικασίας, η
οποία αφορά άμεσα τους Έλληνες πολίτες απογόνους των θυμάτων της
γενοκτονίας.
Είναι ένα ζήτημα ουσίας, επειδή όλα αυτά τα χρόνια πράγματι υπήρχε μία
περισσότερο τυπική προσέγγιση του ζητήματος παρά ουσιαστική θεωρώ ότι
τέτοιες παράμετροι του μαζικού εγκλήματος εναντίον των Ελλήνων
ουσιαστικά αναδεικνύει μία πτυχή προσέγγισης συναδέλφωσης αλλά και
συνεργασίας μεταξύ των λαών οι οποίοι αποδεχόμενοι το παρελθόν τους,
όσο βαρύ κι αν είναι αυτό, μπορούν να κινηθούν πλέον με πραγματική
φιλία στο μέλλον και, κυρίως, αποδεχόμενοι ένα μαζικό έγκλημα.

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΜΥΘΗΤΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
Τα 800 ή τα 5.000 δολάρια θα εξανεμιστούν μέχρι να σβήσει και ο
απόηχος της ευχής ” σε καλή μεριά ” στους τυχερούς κληρονόμους.
Αυτό που δεν μπορεί με τίποτα να φθαρεί είναι η εθνική μνήμη και ο
άπειρος σεβασμός στις ιερές παρακαταθήκες εκείνων των μαρτύρων που
ήξεραν να βλέπουν την ξαστεριά ακόμα και στο καταχείμωνο χωρίς να
πάψουν τα χέρια να δουλεύουν και ο νους να σκέπτεται.
Υπάρχει λοιπόν μεγαλύτερη κληρονομιά από το να είσαι καρπός από αυτά τα δέντρα;